Tips om de houdbaarheid van je verse voedingsproducten na te kijken
Chef Celine
Foodbag Chef
Gepubliceerd op 04/04/2024
Op veel voedingsproducten van Foodbag staat een houdbaarheidsdatum. Die vermelding is voor veel producten wettelijk verplicht en geeft aan hoelang je een product kan bewaren of tot wanneer je het veilig kan gebruiken of opeten.
Op onze verpakkingen kan je dus twee soorten houdbaarheidsdata vinden met een verschillende betekenis: Ten minste Houdbaar Tot (afgekort THT) of Te Gebruiken Tot (afgekort TGT).
Maar wat is het verschil tussen THT en TGT? Welke producten hebben een wettelijk verplichte houdbaarheidsdatum en mag je de producten ook na de vervaldatum nog gebruiken? Hieronder vind je antwoord op al jouw vragen.
In dit artikel ontdek je:
- Wat is een houdbaarheidsdatum?
- Wat betekent THT?
- Wat betekent TGT?
- Hoe wordt de houdbaarheidsdatum van een product bepaald?
- Wat als ik een vervallen product krijg?
- Hoe kan je vervallen producten herkennen?
- Hoe houd je eten langer vers?
Wat is een houdbaarheidsdatum?
Een houdbaarheidsdatum informeert je als klant over de houdbaarheid en kwaliteit van een voedingsproduct. Hij geeft aan tot welke datum je het kan opeten of bewaren. Inderdaad: of. Want je hebt twee soorten houdbaarheidsdata, Te Gebruiken Tot (een uiterste consumptiedatum) en Ten Minste Houdbaar Tot (einde).
Wat betekent THT?
THT is de afkorting voor Ten minste Houdbaar Tot, in het Engels ‘best before’ (BB). Het betekent dat na de vermelde datum de kwaliteit van je voedingsproduct (denk aan smaak, geur, kleur, gehalte van vitamines) afneemt en dus niet meer op ‘n best is.
Als je het op de juiste manier bewaard hebt, kan je het na die datum dus wel nog ‘zonder gevaar’ gebruiken. Maar goed kijken en ruiken voordat je het opeet, is aangeraden!
Welke producten krijgen een THT-datum?
Een THT-datum wordt gebruikt voor voedingsproducten die niet snel bederven en je dus geruime tijd kan bewaren. Er zijn twee soorten voedingsmiddelen die een THT-datum toegewezen krijgen: gekoelde en ongekoelde. Dit onderscheid wordt vooral gemaakt om te bepalen wat je moet doen nadat de THT-datum verstreken is.
- Gekoelde producten zijn o.a. melk, kaas, karnemelk, boter, yoghurt en beleg. Is de houdbaarheidsdatum verlopen? Dan gooi je ze beter weg of ruik je best even vooraleer je ervan eet.
- Ongekoelde producten zijn droge producten die niet kunnen beschimmelen. Denk aan bloem, pasta, rijst, koekjes, chocolade, conserven, … Die kan je na het verlopen van de houdbaarheidsdatum nog gebruiken. Proeven voor gebruik blijft natuurlijk een must! Bij een zure smaak of een onfrisse geur, smijt je ze beter weg.
Eieren krijgen een vaste THT-datum toegewezen. Je kan ze vier weken (of 28 dagen) bewaren nadat ze gelegd zijn. Er geldt hier wel een uitzondering voor de verkoop: eieren moeten 21 dagen na de legdatum verkocht worden, dat is 7 dagen voor het verstrijken van de THT.
Welke producten hebben geen wettelijk verplichte houdbaarheidsdatum?
De al dan niet verplichte vermelding van een houdbaarheidsdatum hangt af van het soort product. De verplichting geldt vooral voor verpakte voedingsmiddelen en niet voor:
- vers fruit, groenten of aardappelen die niet geschild of voorgesneden zijn;
- wijn en dranken met een alcoholpercentage hoger dan 10%;
- vers brood en gebak dat je op dezelfde dag opeet als dat je het gekocht hebt;
- keukenzout;
- snoep en andere suikerproducten;
- azijn;
- kauwgom.
Hoe wordt de houdbaarheidsdatum bepaald?
Europa heeft de wettelijke bepalingen rond de houdbaarheidsdatum vastgelegd in de Europese Verordening 1169/2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten.
Het is de producent of verkoper die bepaalt om welk type houdbaarheidsdatum het gaat en de effectieve datum die hij op het etiket plaatst. Dat doet hij natuurlijk niet met de natte vinger. Het type en de datum zijn wetenschappelijk onderbouwd. Op die manier heb jij als klant garantie op een veilig voedingsproduct.
Voor producten die niet snel bederven (en een THT-datum krijgen), onderzoekt en bepaalt de fabrikant zelf wanneer de kwaliteit van zijn product niet meer op zijn best is of aan de vereisten voldoet. Denk aan zwarte chocolade die wat wit uitslaat en koekjes of chips die slap zijn zonder dat je de verpakking hebt geopend. Dat doet hij o.a. aan de hand van risicoanalyses of richtlijnen uit de sector.
Voor producten die wel snel bederven (en een TGT-datum krijgen), bepaalt de producent de houdbaarheidsdatum aan de hand van een soort ‘challenge test’ in het laboratorium. Dat betekent dat ze een voedingsmiddel besmetten met een bacterie en vervolgens bewaren. Aan de hand van wanneer het aantal bacteriën erg hoog is en het product dus niet meer veilig is om te gebruiken of op te eten, wordt de houdbaarheidsdatum bepaalt.
Wat betekent TGT?
TGT is de afkorting voor Te Gebruiken Tot, in het Engels ‘use by’. Het is de uiterste consumptiedatum en betekent dat je het voedingsmiddel maar tot en met die datum veilig kan gebruiken. Het is dus de laatste dag waarop je het kan bereiden en opeten. Na deze datum is er een grote kans dat er zich bacteriën ontwikkelen die je niet kan zien, ruiken of proeven. Een TGT-datum moet je dus zeker respecteren. Anders loop je het risico om er ziek van te worden en je gezondheid te schaden.
Welk producten hebben een TGT-datum?
De TGT-datum of ‘te gebruiken tot’ staat op producten die erg snel (microbiologisch) bederven en je maar kort kan bewaren. Denk aan:
- verse rauwe vis;
- vers rauw vlees;
- voorgesneden groenten;
- gekoelde kant-en-klare maaltijden;
- vers bereide schotels versgeperste fruit- of groentesappen.
Wat als je een vervallen product krijgt?
Naast de fabrikant mag ook een importeur of verkoper de houdbaarheidsdatum bepalen en op het etiket zetten. Het is de organisatie die de datum vaststelt en aanbrengt die verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het product.
Een verkoper die een product met een vervallen THT-datum verkoopt, is niet in strijd met de wet. Zolang het product op de juiste manier is bewaard; niet is beschadigd en alles traceerbaar blijft, is het verlengen van de THT-datum toegelaten. Maar de verkoper is wel verantwoordelijk.
Hoe kan je vervallen producten herkennen?
Voor producten met een vervallen THT-datum gebruik je je zintuigen: kijk, ruik en proef of het na de datum nog lekker is. Stel je volgende vragen:
- Ziet het product er nog goed uit?
- Bevat het geen schimmel of rotte plekken?
- Ruikt het nog goed? Smaakt het vies?
Hoe hou je eten langer vers?
Producten met een TGT-datum bevatten bewaarinstructies, zowel voor als na het openen. Volg deze op om de houdbaarheid en kwaliteit te garanderen. Je bewaart ze koel en gebruikt ze binnen een heel korte termijn of vriest ze in nog voor het verstrijken van de houdbaarheidsdatum. Door ze in te vriezen en meteen te consumeren na het ontdooien, kan je de houdbaarheid dus verlengen.
In dit artikel ontdek je meer over welke producten je mag invriezen en welke niet.
In het kort
Een THT-datum vertelt je dus vanaf wanneer de kwaliteit zal verminderen en kan je ook na datum nog gebruiken of opeten. Een TGT-datum zegt dat je het product enkel en alleen tot en met die datum mag consumeren en moet je respecteren.
Wil je producten met een TGT-datum toch langer bewaren? Vries ze dan in! Bij Foodbag hebben we een handig Eat First-label om gerechten met TGT-producten aan te duiden.
Bronnen:
- Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen
- Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
- Voedingscentrum
Chef Celine
Foodbag Chef
Je bent wat je eet, toch? Daarom sta ik graag stil bij welke ingrediënten ik gebruik in recepten. Voor gezonde en vegetarische tips ben je bij mij altijd welkom.
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Krijg als eerste de laatste promo’s
Unieke keukentips & tricks
Elke week in je mailbox
Aan het laden...
